18 maart 2011

Dit gaat niet over de laatste aanwinst in mijn wijnkelder

Het zijn de nare momenten in het leven. Gênant misschien zelfs. Het ogenblik dat je gesprekspartner verveeld om zich heen kijkt terwijl de clou van het verhaal dat je zojuist vertelde je mond uitrolt. “Hè, wat zei je?” Toch jammer.

Over de gemiddelde hoeveelheid slechte verhalen die een mens in zijn leven vertelt, zal ik hier niet speculeren. Mijn lijstje teleurstellende bezigheden van deze week wil ik liever niet langer maken dan het al is.

Wel heb ik een testje gedaan om te controleren of mijn verbale vaardigheden ermee door kunnen. En om te checken of vrienden en familie bij het aanhoren van mijn relaas een sterke drang tot wegrennen moeten onderdrukken, of oprecht graag luisteren naar (het gebrek aan) voortgang van mijn studie.

De uitslag bleek dubieus. Reacties als ‘Goh!’, ‘Echt?’ en ‘Het is me toch wat’ blijven me meestal bespaard, met uitzondering van oma W., die deze termen met enige regelmaat in de mond nam. Meestal aangevuld met ‘Ga weg…’, overigens. Nu oma het koninkrijk der hemelen heeft betreden, hoor ik bovenstaande woorden opmerkelijk genoeg veel minder vaak.

Score: 1 uit 1.

Onderbroken word ik redelijk vaak. De test ziet dat als iets positiefs. Ik niet. Ik heb er een hekel aan. Als ik praat, is de ander stil. Als de ander praat, ben ik stil. Maargoed, wel een punt erbij.

Score: 2 uit 2.

Oei. Hier volgt een nare. De toehoorder moet vragen om verduidelijking, het is een teken dat hij nog bij de les is. Dit gebeurt me slechts bij mijn ouders, die heel goede vriendin, de geïnteresseerde tante.

Score: 2,5 uit 3.

De verdeling van de spreektijd is ook een heikel puntje. Paps en mams laten me altijd fijn mijn verhaal vertellen, ook als dit drie kwartier duurt en ik daarna niet naar hun anekdotes luister. Ach ja, laat ik maar volhouden dat de onderwerpen die ik er dan ingooi ont-zet-tend interessant zijn. Bij vrienden weet ik wel beter.

Score: 3 uit 4.

Weer zo’n nare constatering: de plotselinge verandering van onderwerp. Als ik het gesprek weer eens op schaak- of taalwetenschapnerds heb gebracht, begint de toehoorder vaak over iets anders. Gek, want het zijn toch leuke onderwerpen, zou je denken. Helaas. ‘U heeft uw gehoor blijkbaar niet geboeid’, legt de test mij uit.

Score: 3 uit 5.

Maar de score loopt weer op bij punt 6: kijken degenen waarmee u spreekt u aan? Natuurlijk doen ze dat. En als dat dreigt te veranderen trek ik een gekke bek om iedereen weer bij de les te krijgen. Zo doe je dat. Correctie: zo doe ik dat.

Score: 4 uit 6.

Natuurlijk. De lichaamshouding moest nog voorbijkomen. Nee, mensen hangen er niet bij alsof ze twee dagen niet hebben geslapen als ik mijn verhaal vertel. Enige uitzondering: die keer dat ik namens de universiteit voorlichting gaf op een niet nader te noemen middelbare school in Lisse. De scholieren waren netjes stil. Ze stelden geen vragen. De velletjes voor hun neus kliederden ze vol met doodles. Daarna heb ik nooit meer voorlichting gegeven.

Score: 5 uit 7.

De simpele-vragen-regel: ‘Simpele vragen stel je voor je fatsoen, ingewikkelde omdat je iets wilt weten.’ Helaas verschilt het per tijdstip en gesprekspartner wat voor vragen er worden gesteld en wat voor vragen ik zelf stel. Zaterdagavond, half twaalf: “Hoe is het eigenlijk met die kerel afgelopen waarmee je vorige week naar huis ging?” Maandagochtend, half elf: “Hoe denk jij dat we het beste de formanten van vrouwenspraak kunnen analyseren?” Tja.

Score: 5,5 uit 8.

En dat is een nette 6.9, omgerekend naar een tienpuntsschaal. Ik ben tevreden. Maar voor de zekerheid zal ik nooit meer praten over een droom, de laatste veranderingen in het slaapgedrag van mijn jongste kind, de wijze waarop ik naar de plaats van handeling ben gekomen, die keer dat ik heerlijk uit eten ben geweest, de jongste aanwinsten in mijn wijnkelder, mijn laatste golfwedstrijd, en het verhaal van een film of toneelstuk, in het bijzonder de grappige stukjes. Schijnt ook niet zo handig te zijn. Vermijd dus ook de zin: 'Nadat ik laatst heerlijk uit eten was geweest bij die nieuwe pizzeria, droomde ik dat mijn kind zo slecht sliep, dus huppelde ik naar de wijnkelder om mijn nieuwe Beaujolais te pakken, waarna ik dacht aan die grappige scène uit Entourage waarin ze aan het golfen zijn.'

Ik garandeer u een 8 uit 8-score.