3 januari 2013

Nederland wil je

Het was kerstavond 2012, ik weet dat nog zo goed, de kerk zat stampensvol. En moeder zei dat ik zowat de jongste in de kerk was en als ik rustig luisterde dat ik dan een hostie kreeg.

Daar dacht ik aan terug, deze oudejaarsdag. En ik dacht aan meneer pastoor. Of aan meneer pastoraal werker, om precies te zijn – om het lichaam van Christus te fabriceren had 'ie vorige week iemand anders meegenomen, die daar wel bevoegd voor was.

Zij leidden de mis, ik luisterde ernaar. Dat was niet zo moeilijk. In een harde houten kerkbank is het onmogelijk je gedachten af te laten glijden naar onkuise, zondige dwaalsporen. Opletten, dat zul je. En je schuld belijden. Op je knietjes, mea culpa. Amen.

Bron: http://benschop.wordpress.com
Omdat de houten bank op z’n zachtst gezegd minder prettig zat besloot ik dat de schuldbelijdenis ook prima zittend op de billen uitgesproken kon worden. Geamuseerd keek ik rond. De mensen en de kerk waren mooi aangekleed.

Ik keek naar de acoliet en vroeg me af of ‘ie het net zo naar z’n zin had. Zijn gezichtsuitdrukking hield het midden tussen emotieloos en chagrijnig. Ondertussen ving ik wat dingen op over lichtgevoeligheid, sluitertijden, afzondering en een stille nacht. Prima preek. Niet te kort, niet te lang, maar wel wat algemeen.

Maar wat wil je ook, als pastoraal werker, priester, pastoor, dominee, of hoe we de persoon in kwestie verder willen noemen. Sta je daar voor je altaar, voor een eenmalig afgeladen kerk. Wat voel je dan? Teleurstelling? Onmacht? Verdriet? Opluchting – dat ze tenminste nog eens per jaar de kerk platlopen?

Met die gevoelens, en voor een divers, misschien wel van zijn geloof gevallen publiek moet je dan een preek houden die ertoe doet. Die zeshonderd mensen tot inkeer moet brengen. Die de mensen thuis nog eens doet overpeinzen: ‘Meneer pastoor had me daar toch een goed verhaal! Volgende week ga ik fijn terug, iets aan mijn geloof doen. En het is nog gratis ook!’

Maar wat doe je als pastoor op kerstavond met de kerkgangers die elke week komen? Die je ook tevreden moet houden? En die je laf vinden als je een populistische preek houdt voor de 90% die daar de overige 364 dagen op teert?

Toch koos meneer pastoraal werker voor een algemene preek voor een divers publiek. Vlak na de dienst zette hij zijn overredingskracht nog eenmaal in. Bij de uitgang schudde hij zijn parochie de hand. “En nu volhouden, hè!”

Ik moest glimlachen. Ik weet dat ze het niet volhouden. Maar ach, wie niet hoopt is nergens. Dat dacht ook meneer de diskjockey.

Het was oudejaarsdag, 2012. Ik weet dat nog zo goed, de Top 2000 die stond aan. En de dj zei dat Radio 2 ook na middernacht nog leuk was en als ik lief ging luisteren dat hij dan wat salarisverhoging kreeg.

Of nee, dat dacht hij. Maar ik zag de parallel. De kerk en Radio 2 leunen op de kersttijd. De mooiste tijd van het jaar – voor even gewild door heel Nederland.